بررسی اثر ضد خارش و ترمیم دهنده ی پماد حاوی اسانس گیاهان نعناع، اوکالیپتوس، میخک و دارچین در انواع اگزمای پوستی

مقدمه: اگزما یکی از شایع ترین بیماری های پوستی است. این بیماری به علت ظهور بالینی خاص و اتیولوژی نامشخص تاکنون درمان های متعددی را به خود جلب کرده است که متأسفانه کارآیی لازم را نداشته اند. ارائه ی یک داروی مناسب موضعی که بتواند خارش و همچنین آسیب های پوستی به وجود آمده را ترمیم بخشد یک موفقیت درمانی محسوب می شود. استفاده از اسانس های گیاهی که هم اکنون در غرب توجهات فراوانی را به خود جلب نموده است به عنوان یک درمان طبیعی جدید گامی در جهت احیای طب سنتی است. با بهره گیری از منابع قدیم و جدید و با توجه به مواد مؤثر در کاهش علایم این بیماری اقدام به تهیه ی پمادی مرکب از اسانس های گیاهی گردید. اسانس های گیاهان نعناع mentha piperit))، اوکالیپتوس (eucaliptus globules)، میخک (eugenia caryophilatha) و دارچین (cinnamomum ceylanicom) انتخاب شدند و همراه با غلظت های متفاوتی از منتول و کامفر جهت افزایش نفوذ پوستی و اثر ضد خارش وارد پایه ی پماد گردید. از آن جایی که اسانس ها در پایه های هیدروکربنی حلالیت خوب و پایداری عالی نشان می دهند و همچنین قدرت پوشانندگی بالای این مواد از این پایه در تهیه ی پماد استفاده شد. پماد تهیه شده از لحاظ خصوصیات فیزیکی، روانی و پایداری خوبی را ارائه داد. از بین پایه های هیدروکربنی که در ساخت پماد به کار گرفته شد ترکیبی از پارافین مایع و جامد بهترین فرم پایه را به دست داد و در نهایت ترکیب پارافین مایع 27 درصد و پارافین جامد 35 درصد به عنوان پایه به کار رفت. روش ها: بررسی بالینی بر روی 110 بیمار انجام گرفت که 50 نفر از آنان بیمارانی بودند که پماد گیاهی دریافت کرده بودند. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی نشان داد که پماد گیاهی در 66 درصد موارد بهبودی کامل و 18 درصد بهبودی نسبی ایجاد کرد. این پماد در مقایسه با دارونما 13 درصد و در مقایسه با درمان های معمول 3/43 درصد بهبودی کامل ایجاد کرد که یک موفقیت محسوب می شود. از محسنات پماد گیاهی فوق کاهش سریع و پایدار خارش و همچنین طول درمان کوتاه آن بود. بهبودی کامل در اکثر مواردی که پماد جواب دهی خوب داشت ظرف یک هفته و در بعضی موارد در دو هفته حاصل شد. در 20 درصد افراد مصرف کننده ی پماد عوارض خفیفی مثل سوزش و قرمزی مشاهده شد که موقت و گذرا بود. نتیجه گیری: در راستای تهیه ی غلظت های مناسب از مواد مؤثره ی گیاهی تغییراتی در جهت افزایش نفوذ پذیری، کاهش سریع تر خارش، ترمیم پوست و همچنین کاهش تحریکات ناشی از مواد محرک پوست موجود در اسانس انجام گرفت. در بررسی که بر روی بهبودی حاصل بر روی انواع اگزما انجام گرفت مشاهده شد که پماد فوق الذکر بر روی انواع مزمن اگزما بیشترین تأثیر را داشت. از سوی دیگر به نظر می رسد پماد گیاهی فوق در انواع اگزوژن اثربخشی کمتری نسبت به اگزمای اندوژن نشان می دهد.